حمید فدایی
چهارم آبانماه در تاریخِ فرهنگ ایرانزمین، بهویژه در حوزه علومی چون باستانشناسی، تاریخ، زبانشناسی، مرمت و گردشگری، روزی خاص بهشمار میرود. در این روز است که تختجمشید به ثبت جهانی میرسد و هویّت این بنای باشکوه صدچندان میگردد. این بنای سترگ و عظیم نه تنها برای ایرانیان بلکه میراثی یگانه در سرتاسر جهان است که دستآورد هنر و معماریِ جهان باستان با مدیریت ایرانیان به بهترین صورت در آن، به نمایش گذاشته شده است. با نگاهی به آثار مرتبط با این بنا که در داخل و خارج از ایران، بهویژه از زمان ثبت جهانی آن تاکنون، منتشر شده است؛ اهمیّت روزافزون آن هویدا میگردد. پایگاه میراث جهانی تختجمشید نیز ضمن پاسداشت این روزِ با اهمیّت، از افقهای بسیار روشنِ آینده در ارتباط با این اثر تاریخی خبر میدهد. در یک نگاه کلی علاوه بر حفاظت و مرمتِ این اثر تاریخی، این پایگاه در چند حوزه، ازجمله بررسیهای نوین باستانشناسی، نویافتههای مکتوب و آثار نوشتاری، ساماندهی و گسترش موزهی تختجمشید، بهسازی مسیر گردشگری، بهصورت فعال و مستمر خواهد کوشید تا سال پیشرو، سالی پربار در ارتباط با این اثر تاریخی بهشمار آید.
مجتبی دورودی
بدون تردید موزهها یکی از بنیادیترین مکانهای فرهنگی بهشمار میروند که مهمترین هدف آنها آموزش است. در این میان موزههای تاریخی، علاوه بر آموزش وظیفهی مهم دیگری را بر عهده دارند که همانا حفاظت و صیانت از آثار نیاکان است. تختجمشید که خود یک سایتموزه تاریخی بهشمار میرود در دل خود موزهای دارد که از چند منظر بسیار ویژه است. نخست باید اشاره داشت؛ این موزه ازجمله قدیمیترین موزههای ایران است. دودیگر اینکه در این موزه است که ما با یک بنای برافراشته هخامنشی آشنا میگردیم. همچنین آثار موجود در آن که خود گسترهای از هنرهای متنوع هخامنشیان را به نمایش مینهد بر اهمیّت آن میافزاید. با توجه به وجود تعداد پرشماری از اشیاء تاریخی در مخزن موزهی تختجمشید؛ طرح گسترش آن بسیار حائز اهمیّت است که خوشبختانه این برنامه بنابر ارادهی مدیریت محترم پایگاهِ میراث جهانی تختجمشید، در دست اجراست.