- همانگونه که در پاسخ به نقد پیشین آقای افشین یزدانی (باستانشناس با گرایش تاریخی) با عنوان «نه هر که سر بتراشد قلندری داند» (تارنمای بامداد خبر، مورخۀ ۲۶ تیرماه ۱۴۰۱، کد خبر ۱۰۲۰۶) مطرح گردید منشأ نقد وی در اصل فیلم منتشر شده از سوی پایگاه1- میراث جهانی تخت‌جمشید است که در تابستان ۱۳۹۹ توسط جناب آقای هرمز امامی (مستندساز) تهیه گردید و در تاریخ پنجشنبه سوم تیرماه ۱۴۰۰ در کانال پایگاه میراث جهانی تخت جمشید منتشر گردید. خبر استناد شده در حقیقت دو روز بعد و براساس فیلم منتشر شده توسط خبرنگار ایلنا تهیه گردیده و در خبرگزاری ایلنا منتشر شده است و به طور مستقیم هیچ ارتباطی با پایگاه میراث جهانی تخت جمشید ندارد چرا که فیلم‌های کوتاه ضبط شده در پایگاه به منظور تهیه اخبار مکتوب منتشر نگردیده‌اند. از نظر حرفه‌ای نیز « وجود ۳ دسته شال ستون کتیبه‌دار در موزه تخت جمشید» هیچ ارزش خبری ندارد که پایگاه با تکیه بر آن در نظر داشته باشد خبری تدوین و منتشر نماید. بدیهی است انتشار هرگونه خبر مرتبط با موارد تخصصی زبانشناسی و کتیبه شناسی «به طور رسمی از سوی پایگاه» با تأیید کارشناسان و ریاست پایگاه انجام می‌شود.
- جناب آقای یزدانی یادداشت پیشین خود با عنوان «مسأله این است: مدعی تخصص یا متخصص واقعی» (منتشر شده در صفحۀ اینستاگرام میراث خبر در تاریخ ۲۱ تیرماه ۱۴۰۱) را با شکل «نقادانه و از سر دلسوزی در حفظ و حراست بهینه از نفایس ملی و ارزشمند ایران عزیز» توصیف نموده‌اند. اینکه شخصی از سر دلسوزی و احساس مسئولیت ملی نسبت به مطالب یا اقداماتی واکنش نشان بدهد امری بسیار پسندیده است. اما اینکه شخصی در انتقاد به اصطلاح «دلسوزانه» خود اطلاعات اشتباه به مخاطبین ارائه نماید حداقل برای کارشناسان پایگاه دشوار است که بتوانند نقد «دلسوزانه» فرد مذکور را با نکات اشتباه مطرح شده توسط این فرد مطابقت دهند. در پاسخ به دو نقد اخیر این فرد در خبرگزاری ایلنا (تاریخ ۱۴ تیرماه ۱۴۰۱، کد خبر ۱۲۵۱۳۱۱) و بامداد خبر (تاریخ ۲۶ تیرماه ۱۴۰۱، کد خبر ۱۰۲۰۶) پیشتر موارد اشتباه مطرح شده در نقد مشخص و توضیح داده شده‌اند و در اینجا نیازی به تکرار مکررات نیست. لازم به ذکر است که موارد اشتباه مطرح شده توسط منتقد «دلسوز» به مسائل زبانشناسی هم محدود نمی‌شوند. به طور مثال جناب آقای یزدانی با اشارۀ اشتباه به تخصص و وضعیت تحصیلی مشاور پایگاه یعنی «دانشجوی مقطع دکتری» خواندن وی و استفاده از عنوان اشتباه رسالۀ دکتری وی «ادبیات شفاهی و نوشتاری در ایران باستان» (در حالیکه مشاور پایگاه در امور زبانشناسی و کتیبه شناسی ابتدای تابستان ۱۳۹۹ از رسالۀ دکتری خود با محوریت کتیبه‌های شاهی هخامنشی دفاع نموده است) مشخصاً اطلاعات اشتباه و خلاف واقع در رابطه با کارشناس مورد نقد را به مخاطبین ارائه داده‌اند.
- به نظر می‌رسد این منتقد دلسوز یا از این امر بدیهی اطلاع ندارد و یا حداقل در نقدهای خود بدان اشاره ننموده است که یک نقد علمی و تخصصی در حوزه‌ای مانند کتیبه‌ها و الواح هخامنشی و زبان‌های باستانی می‌بایست اولاً بر اساس مکتوبات علمی منتشر شده توسط شخص مورد نقد (در اینجا مشاور پایگاه) در نشریات و کتب باشد و ثانیاً با طی مراحل داوری در مجلات معتبر علمی منتشر گردد. جهت اطلاع مخاطبین محترم باید تأکید کنیم که حتی نقدهای علمی نیز پیش از انتشار در مجلات تخصصی مورد بررسی و داوری قرار می‌گیرند تا هم عیار علمی نقدها پیش از انتشار مورد سنجش داوران قرار بگیرد و هم احیاناً منتقد یا منتقدین موارد اشتباه و غیرمنصفانه را در قالب «نقد دلسوزانه و مشفقانه» منتشر ننمایند.
- اینکه چه اقدام کارشناسان کتیبه شناس و زبانشناس پایگاه خلاف کدام ضوابط مشخص حفاظتی و مرمتی بوده را می‌توان از طریق مراجع ذی صلاح نظارتی و علمی پیگیری نمود. پایگاه میراث جهانی تخت جمشید با کمال میل حاضر است با مراجع مربوطه در این رابطه همکاری کند تا مشخص شود آیا اقدامی خلاف ضوابط مشخص مرمتی و حفاظتی اتفاق افتاده است یا خیر. طبیعتاً رسانه‌ها نیز حق دارند با رعایت اصل «نقد منصفانه» در جهت آگاهی بخشی عمومی و نظارت پیگیری نمایند.
- برخلاف ادعای این منتقد «دلسوز»، پایگاه میراث جهانی تخت جمشید با شناخت دقیق از رشتۀ تحصیلی منتقد، پیشینۀ علمی و کاری و توان علمی وی در ورود به مسائل تخصصی حوزۀ زبانشناسی و کتیبه شناسی پاسخ را تنظیم نموده است. مصرع جاودانۀ «نه هر که سر بتراشد قلندری داند» دقیقاً بدین منظور استفاده شده است تا به مخاطبین و البته منتقد تأکید شود که هر متخصصی قرار نیست در تمامی حوزه‌های تخصصی ورود انتقادی کند و در انتقاد اشتباهات عدیده‌ای انجام دهد و کارشناسان پایگاه را مجبور به توضیح مسائل مقدماتی زبانشناسی و کتیبه‌شناسی نماید. از بدیهیات پژوهش‌های هخامنشی این است که این دوره به واسطۀ پیچیدگی و وسعت مطالعات مرتبط با آن نیاز به متخصصین مختلف ازحوزه‌های متفاوت دارد. این امر نیز بسیار طبیعی است که در این حوزه متخصصین میان‌رشته‌ای متعددی نیز فعالیت می‌نمایند. همچنین بدیهی است که متخصصین این دوره از «نتایج» کار یکدیگر استفاده می‌کنند (همانگونه که در پاسخ‌های متعدد پایگاه به این امر اشاره شده است) ولی این متخصصین و کارشناسان همیشه در ورود منتقدانه به حوزه‌های دور از تخصص خود جانب احتیاط را رعایت می‌کنند. گویا این منتقد دلسوز که نسبت «چنین حجم از رفتار عجولانه و بی دقتی در نشر یک مطلب از سوی پایگاه میراث جهانی» ابراز تأسف می‌کند خود در پاسخ متوجه تأکید چند بارۀ کارشناسان مرکز پژوهش‌های کتیبه‌شناسی بر این موضوع نشده است که حوزۀ باستانشناسی و حوزۀ زبانشناسی و کتیبه‌شناسی علیرغم همپوشانی‌های معمول بین دو رشته، در بسیاری از مسائل از یکدیگر جدا هستند. این جدایی نیز از پیشرفت علم در همۀ حوزه‌ها و تخصصی‌تر شدن بیش از پیش هر شاخه از علم نشأت می‌گیرد. در مقام نقد نیز چنین مواردی همیشه رعایت می‌گردد یعنی همانگونه که کارشناسان کتیبه‌شناس و زبانشناس به حوزۀ باستانشناسان محترم ورود تخصصی انتقادی نمی‌کنند چرا که تخصصی در این زمینه ندارند، طبیعتاً طرف مقابل نیز این جوانب احتیاطی را رعایت می‌کند و در عین حال هر دو گروه از کارشناسان از نتایج کار یکدیگر استفاده می‌نمایند. با اینکه همکاران دلسوز باستانشناس و متخصصین عالِم این حوزه به تعداد زیاد در ایران حضور فعال دارند و اکثر قریب به اتفاق این عزیزان زحمتکش، متخصص و دلسوز از این مسئله روشن و مشخص آگاهی دارند که دهه‌هاست زبانشناسی و کتیبه شناسی بعنوان رشتۀ تخصصی جدا از باستانشناسی در مراکز دانشگاهی ایران و سایر کشورهای دنیا موجودیت پیدا کرده است، با این حال متأسفانه برخی از افراد با ورود منتقدانه به این حوزه مطالب اشتباهی را مطرح می‌کنند و این مایۀ تأسف بسیار است.
- پایگاه میراث جهانی تخت جمشید بر این امر صحه می‌گذارد که رسانه ابزار نظارتی مناسبی است و نقدهای مشفقانه، صحیح و دور از خصومت‌های شخصی می‌تواند از طریق رسانه عملکرد اجرایی مدیران را بهبود بخشد. اما پرسش اینجاست که آیا رسانه می‌تواند جای مناسبی برای نقدهای علمی و تخصصی مثلاً در حوزۀ زبانشناسی باشد؟ چند درصد مخاطبین یک رسانۀ عمومی می‌توانند در موارد تخصصی مطرح شده مثلاً در حوزۀ زبانشناسی متوجه شوند که حق با کدام طرف است؟ سازوکار نظارت بر عیار علمی نقدهای تخصصی مشفقانه و دلسوزانه در رسانه‌های عمومی چیست؟ اگر می‌توان مسائل تخصصی به طور مثال در حوزۀ زبانشناسی را در یک رسانۀ عمومی نقد نمود پس جایگاه نشریات تخصصی پذیرای نقد علمی و سازوکار نظارت بر ارزش نقدهای علمی پیش از انتشار چیست؟ مطلبی که در مورد صفحۀ اینستاگرام میراث خبر در رابطه با عدم صلاحیت این صفحه برای تشخیص متخصص از غیر متخصص مطرح شد مرتبط با این مسئله بوده است که بر اساس ادعاهای اشتباه یک فرد با مدرک دکتری باستانشناسی (گرایش تاریخی) در مورد کارنامۀ علمی و کاری یکی از مشاوران پایگاه، میراث خبر یا هر رسانۀ دیگری نمی‌تواند تشخیص بدهد که چه کسی متخصص است و چه کسی نیست. بدیهی است که تخصص یک کارشناس در کشمکش رسانه‌ای تحت عنوان نقد مشفقانه و دلسوزانه مشخص نمی‌شود. مراجع ذی صلاح علمی و نظارتی اگر تردیدی در رابطه با تخصص کارشناس پایگاه دارند می‌توانند اسناد و مدارک مرتبط با تخصص این کارشناس را بررسی نمایند و پایگاه نیز با کمال میل در این زمینه حاضر به همکاری و ارائه دادن اطلاعات است.
- نامۀ رییس پایگاه میراث جهانی تخت جمشید در رابطه با فرد مذکور صرفاً متوجه حضور وی در پایگاه و فعالیت‌های وی بوده که همگی در راستای تخصص وی یعنی باستانشناسی بوده است. در هیچ کجای این نامه تأییدی بر تخصص فرد نامبرده در حوزۀ زبانشناسی و کتیبه شناسی و به طور خاص الواح و کتیبه های هخامنشی دیده نمی‌شود. بنابراین انتشار محتویات این نامه که صرفاً برای خبرگزاری مشخصی ارسال شده است با این نقد به اصطلاح دلسوزانه هیچ تناسبی ندارد. اگر منتقد به این امر اعتراض دارد می‌تواند اسناد و شواهد مرتبط با فعالیت تخصصی وی در حوزۀ زبانشناسی و کتیبه‌شناسی در دوران حضور خود در پایگاه میراث جهانی تخت جمشید را منتشر نمایند تا کارشناسان بخش کتیبه‌شناسی پایگاه نیز هم از این فعالیت‌ها مطلع گردند و هم از نتایج تحقیقات این فرد در حوزۀ زبانشناسی و کتیبه‌شناسی در کارهای خود با کمال میل استفاده نمایند.
- در پایان سخن، کارشناسان پایگاه میراث جهانی تخت جمشید از آن منتقد دلسوز و مشفق دعوت می‌کنند نقدهای خود را بر مکتوبات این کارشناسان که در مجلات مختلف ایرانی و غیر ایرانی منتشر شده و در دسترس همگان است متمرکز نموده و این نقدها را در قالب «نقدهای علمی» در نشریات تخصصی مرتبط با طی نمودن روند معمول و مشخص داوری و بررسی علمی توسط داوران نشریات منتشر نماید. بدیهی است که کارشناسان پایگاه از هر نقد تخصصی، منصفانه و صحیحی استقبال نموده و موارد مطرح شده را در بهبود کیفیت پژوهش‌های خود به کار خواهند بست.
دوشنبه, 17 مرداد 1401 15:35
جوابیه پایگاه میراث جهانی تخت‌جمشیدبه پاسخ آقای افشین یزدانی باستانشناس (گرایش دورۀ تاریخی) هر متخصصی قرار نیست در تمامی حوزه‌های تخصصی ورود انتقادی کند
-
font size
decrease font size
increase font size
- چاپ
- ایمیل
“هرگونه خبر مرتبط با موارد تخصصی با تأیید کارشناسان و ریاست پایگاه انجام می‌شود”
“کارشناسان پایگاه از هر نقد تخصصی، منصفانه و صحیحی استقبال نموده و موارد مطرح شده را در بهبود کیفیت پژوهش‌های خود به کار خواهند بست”
عطف به پاسخ آقای افشین یزدانی باستانشناس (گرایش دورۀ تاریخی) در تارنمای بامداد خبر مورخۀ ۱۵ مرداد ۱۴۰۱ (کد خبر ۱۰۵۵۹) با عنوان « بهبود و ارتقای کیفیت تصمیمات اجرایی و حفاظت کارآمدتر از نفایس میراث ملی و جهانی» لازم است چند نکته تذکر داده شود: